سندروم تخمدان پلی کیستیک (pco) یا تنبلی تخمدان
سندروم تخمدان پلی کیستیک وضعیتی است که باعث جوش های صورت، نامنظمی قاعدگی، رشد موهای زائد صورت و بدن و گاهی ریزش موهای سر می شود. سندروم تخمدان پلی کیستیک به دلیل وجود تخمدان های بزرگ که حاوی تعداد زیادی کیست کوچک است به نام سندروم تخمدان پلی کیستیک نام گرفته است.
علل تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان
علت دقیق تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان هنوز ناشناخته است ولی می دانیم که در این بیماری عملکرد تخمدان ها نرمال نیست و هورمون تستوسترون به مقدار زیاد تولید می شود گرچه تولید هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) به مقدار کم همیشه از تخمدان ها تولید میشود ولی در تنبلی تخمدان تولید این هورمون افزایش می‌یابد.
همچنین سطح هورمون های زنانه مثل استروژن و پروژسترون نیز به هم می‌خورد. در هر ماه تخمدان زنان فولیکول هایی می‌سازد که یکی از این فولیکول ها رسیده میشود و تخمک گذاری انجام میشود ولی در افراد با تنبلی تخمدان به جای تولید یک تخمک رسیده تعداد زیادی فولیکول ریز ساخته میشود و تعادل ترشح هورمون به هم می‌خورد و تخمک گذاری به طور روتین و ماهانه اتفاق نمی‌افتد، و همین سبب نامنظمی در سیکل های پریودی افرادی که دچار تنبلی تخمدان هستند، میشود.
نشانه های سندروم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان
۱- قاعدگی نامنظم است و تعداد دفعات قاعدگی در سال معمولا کمتر از ۸ بار است.
۲- موهای زائد ضخیم و تیره در لبه فوقانی چانه صورت قفسه سینه رشد می کند.
۳- وجود جوش های صورت یا آکنه
۴- افزایش وزن و چاقی
۵- ریزش موی سر
۶- ممکن است باردار شدن فرد با مشکل مواجه شود که گاه نیاز به استفاده از داروهای کمک باروری است.
احتمال ابتلا به بیماری های زیر در بیمار با تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان وجود دارد:
۱- افزایش ابتلا به دیابت نوع دو
۲- افزایش سطح چربی و کلسترول
۳- افزایش ابتلا به افسردگی و اضطراب
۴- آپنه خواب یا قطع تنفس در خواب
۵ – افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی
۶- افزایش خطر سرطان آندومتر(رحم)
درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان
تشخیص به موقع و شروع درمان و پیشگیری از عوارض تنبلی تخمدان میتواند از عوارض طولانی مدت آن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، سکته قلبی و سرطان آندومتر پیشگیری کند.
۱- قرص های پیشگیری از بارداری درمان اصلی بیماری تنبلی تخمدان هستند این قرص ها در کنترل بیماری یعنی بی نظمی قاعدگی ، جوش های صورت و موهای زائد موثر هستند.
۲- داروهای ضد هورمون مردانه
۳- پروژستین ها
۴ – متفورمین
۵- محلول های شستشو صورت و آنتی بیوتیک ها برای درمان جوش های صورت می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
آیا می‌توانیم خودمان به درمان تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان کمک کنیم؟
زنان می‌توانند در صورت ابتلا به تنبلی تخمدان با رعایت بعضی نکات به درمان و کنترل بیماری کمک زیادی انجام دهند و مشکلات ناشی از این بیماری را در خود کاهش دهند.
۱- در افراد چاق، کاهش وزن می تواند کمک زیادی به کنترل بیماری تنبلی تخمدان داشته باشد. کاهش ۵ درصد وزن بدن کمک شایانی در کنترل بیماری می‌کند. کم کردن وزن باعث تنظیم چرخه های عادت ماهانه و کاهش کلسترول میشود و در کاهش جوش‌های صورت و همچنین در کاهش ریزش موی سر کمک کننده است.
۲- انجام ورزش منظم: پیاده روی منظم، ورزش پیلاتس، دویدن روی تردمیل، ورزش های زومبا و ایروبیک مناسب هستند.
۳- رعایت رژیم غذایی مناسب : کاهش مصرف شیرینی جات، کیک، بستنی، کلوچه، ماکارونی، پاستا قند های مصنوعی و کاهش مصرف نان .
۴- تحت نظر متخصص زنان باشد تا با معاینات و آزمایشات منظم بتواند بیماری شما را تحت کنترل قرار دهد و از خطر سرطان آندومتر و دیگر بیماری هایی که افراد مبتلا به تنبلی تخمدان در خطر آنها هستند، جلوگیری شود.
آیا بیماران با تنبلی تخمدان باردار می شوند؟
اغلب زنان مبتلا به تنبلی تخمدان قادرند که باردار شوند ولی ممکن است باردار شدن در آنها با تاخیر صورت گیرد پس وزن خود را کاهش دهید و ورزش منظم روزانه را شروع کنید و حتما با پزشک متخصص زنانتان مشورت کنید تا در صورت تاخیر در بارداری بتواند با تنظیم قاعدگی شما و تجویز داروهای کمک باروری شانس شما برای بارداری را افزایش دهد.
توصیه آخر :
بیماران مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان قادر هستند تا زندگی طبیعی داشته باشند اما باید تحت نظر پزشک متخصص زنان باشند تا هم بیماری کنترل شود و هم از ابتلا به سایر بیماری‌ها محافظت شوند.